Czym jest brachyterapia pochwy?

Początki brachyterapii sięgają 1901 roku i są to zarazem narodziny radioterapii onkologicznej. Moment ten jest bezpośrednio związany z odkryciem radu przez polską noblistkę Marię Skłodowską-Curie.

Brachyterapia jest stosowana głównie w leczeniu ogniska pierwotnego nowotworu. Może być używana jako samodzielne leczenie radykalne w przypadkach wybranych nowotworów we wczesnym stadium rozwoju lub jako leczenie radykalne skojarzone z teleradioterapią (napromienianiem z pól zewnętrznych) w przypadkach guzów o większym zaawansowaniu. Niejednokrotnie wskazana jest również jako terapia uzupełniająca po zabiegach chirurgicznych w celu zabicia komórek nowotworowych, które mogły pozostać w polu operowanym.

Zabieg przeprowadzany jest w warunkach sali zabiegowej. Pacjentki z zachowanym narządem rodnym (nieoperowane) muszą być na czczo, zabieg wykonywany jest w krótkim znieczuleniu dożylnym. Chora ma zakładaną sondę do kanału szyjki macicy oraz aplikator do pochwy.

U pacjentek po usunięciu narządu rodnego (operowanych) zabieg przeprowadzany jest z użyciem środków znieczulających miejscowo. Do pochwy zakładany jest aplikator cylindryczny.

Pacjentkom zakłada się cewnik do pęcherza moczowego i podaje środek kontrastowy do odbytnicy. Następnie w celu właściwego zaplanowania leczenia wykonywane jest zdjęcie lokalizacyjne (zdjęcie rtg). 

Po uzyskaniu optymalnego rozkładu dawki promieniowania przeprowadza się zabieg, który zwykle trwa kilkanaście minut. Zabiegi powtarzane są co tydzień do uzyskania zaplanowanej dawki napromieniania (zazwyczaj 2-4 etapy). Po 1-3 godzinach od zabiegu chora może udać się do domu.

Przygotowanie do brachyterapii:

Przed leczeniem wskazana jest dieta lekkostrawna, z pominięciem ciemnego pieczywa, mięsa smażonego na tłuszczach zwierzęcych , potraw wzdymających (groch, fasola, kapusta), ostrych przypraw, wody mineralnej gazowanej. Zabrania się spożywania alkoholu i używek.

2. W dniu poprzedzającym zabieg, należy wykonać lewatywę (dotyczy to pacjentek leczonych z powodu nowotworu narządu rodnego).

3. Dobry sen to dobry wypoczynek, jeśli występują kłopoty z zasypianiem, wspomóc się lekiem przepisanym przez lekarza.

4. Jeśli lekarz poinformował o znieczuleniu przed zabiegiem, należy od godziny 22:00 powstrzymać się od spożywania pokarmów i płynów.

5. W dniu zabiegu należy zgłosić się o wskazanej godzinie do Pracowni Brachyterapii

Wskazówki dla pacjenta po brachyterapii:

1. Oszczędzający tryb życia.

2. Dieta lekkostrawna.

3. Zaleca się noszenie bawełnianej, przewiewnej bielizny.

4. Wstrzemięźliwość seksualna do pierwszej wizyty w Poradni Ginekologicznej, decyzje co do dalszego postępowania podejmuje lekarz (dotyczy chorych na nowotwory narządu rodnego).

5. Należy unikać noszenia, ciężkich przedmiotów.

6. Jeśli jest taka konieczność ciężar należy rozłożyć na obie ręce.

7. Unikać pracy w pochyleniu.

8. Unikać jazdy na rowerze przez okres 6 miesięcy od zabiegu.

9. Przestrzegać wizyt w Poradni onkologiczne

Działania niepożądane:

Pieczenie i dolegliwości bólowe.

1. Krwawienie.

2. Zapalenie pęcherza moczowego - objawiające się częstym oddawaniem moczu , pieczeniem podczas mikcji, dolegliwościami bólowymi podbrzusza.

3. Biegunki o różnym stopniu nasilenia.

4.  Zaczerwienienie lub złuszczanie się naskórka okolicy napromienianej.

5. Martwica napromienianego guza z powstaniem owrzodzenia.

6. Miejscowy stan zapalny.

7. Obrzęk okolicy napromienianej